Alweer een jaar lang zitten wij als twee online werkende ouders samen met onze drie online schoolgaande pubers in huis. En alle vijf blijven we vaak nét even langer achter scherm zitten dan we van plan waren.
Om in deze omstandigheden fris te blijven, helpt het mij om frequent op een kussentje te mediteren. Ogen sluiten, adem in … en adem uit. Of een wandeling in het bos te maken, waarbij het de uitdaging is om echt even los te komen van werk. Bijvoorbeeld door mijn volle aandacht op de natuur om mij heen te richten. Die ene specht die ik hoor tikken… de details van een boom die verrassend mooi blijken.
Deze rustmomenten voelen elke keer weer als een soort mini-vakantie. Eenmaal weer van mijn kussen af of terug uit het bos voel ik mij helderder, lichter en geestelijk fitter. Ook gebeurt het meer dan eens dat ik juist daar hét inzicht krijg over die ene klantsituatie, waar ik maar niet uit kwam.
Maar hoe werkt dit nu eigenlijk?
Binnen Mindfulness – een wetenschappelijk onderbouwde training waar oosterse en westerse psychologie elkaar ontmoeten – is veel onderzoek gedaan naar enerzijds de oorzaak van stress en anderzijds de effecten van rust en ruimte nemen op onze hersenen als het gaat om stressreductie.
Kort gezegd komt het erop neer dat wij in zekere zin slimmer zijn dan goed voor ons is.
Denken is natuurlijk functioneel. We kunnen redeneren, plannen, meningen vormen, oplossingen bedenken… Helaas valt ons denken vaak niet meer stop te zetten; het instrument heeft de gebruiker overgenomen. We maken ons druk over keuzes en verbeterplannen. Deze gedachten zijn minder functioneel, ze gaan over wat is gebeurd of wat zou kunnen gebeuren in de toekomst.
‘De mens lijdt het meest aan het lijden dat hij vreest’… Herkenbaar?
En daar komt het meditatiekussentje of de wandeling door het bos om de hoek kijken. Net als een lichaam, mag een geest ook fit worden gehouden. En net als bij fysieke training, vraagt dit om een afwisseling van inspanning en herstel. Door afstand te nemen en je geest te ontspannen, help je letterlijk om de gedachtenstroom weer tot rust te brengen. En dit is meetbaar in onze hersenen. Uit onderzoek naar meditatie blijkt dat in de hypocampus, een gebied dat te maken heeft met leren en geheugen, meer grijze massa ontstaat. In de amygdala blijkt de dichtheid daarentegen af te nemen. Dit kan een vermindering van gevoelens stress en angst tot gevolg hebben.
Voor mij is het niet noodzakelijk, maar altijd weer fijn als wetenschap ondersteunt wat we eigenlijk al weten en ervaren. In dit geval waarom ik zo graag mijn kleine ‘breaks’ in de dag inbouw.
Dus vooral in deze tijd van veel achter scherm zitten: als je een volgende keer op stap gaat in de natuur, laat vooral los. Vertrouw erop dat alles wat in je leeft of vragen waarmee je rondloopt, allemaal in je door pruttelt. En wie weet verschijnt juist dan ook bij jou zomaar een verrassend inzicht!
Deze blog schreef ik eerder voor ITIP.